Kapat

HABERLER

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 135 üyesi tarafından Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 12, 16 ve geçici 2. Maddeleri hakkında Anayasa’nın “Başlangıç” kısmı ve 2., 6., 7., 8., 11., 104 ve 128. maddelerine aykırılık olduğu gerekçesiyle iptali istenmesine ilişkin karar

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 135 üyesi tarafından Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 12, 16 ve geçici 2. Maddeleri hakkında Anayasa’nın “Başlangıç” kısmı ve 2., 6., 7., 8., 11., 104 ve 128. maddelerine aykırılık olduğu gerekçesiyle iptali istenmesine ilişkin karar


Yapılan değerlendirmede ilk olarak cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin anayasal çerçevesi ve yargısal denetimi yapılmış ve her ne kadar Anayasa’da Cumhurbaşkanı’na CBK çıkarma yetkisi verilmekle birlikte bu yetkinin sınırsız olmadığı tespit edilmiş ve yapılan değişikliklerin yetki yönünden bir aykırılık oluşturmadığına oyçokluğu ile karar verilmiştir. 

İlgili Kararnamenin 12. maddesiyle Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne eklenen 458/B maddesinin (ğ) bendinde yer alan “…işlettirmek…” ibaresinin tasfiyelik eşya için açılan depo, mağaza ve satış reyonunun işletilmesi işinin Bakanlığın genel idare esaslarına göre yürütmesi gereken asli ve sürekli görevlerden olduğu, belirtilen hizmetlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütülmesi gerektiği gerekçesiyle iptali istenmiştir. Kuralda tasfiyelik eşya için açılacak depo, mağaza ve satış reyonlarının hangi usullerle işletileceğine, işletmecinin yetki ve sorumluluklarına ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden söz konusu yerleri “işlettirmek” hususunda yürütmeye yetki veren kural, Anayasa’nın 2. maddesi kapsamında belirlilik ilkesine aykırıdır ve bu durum Anayasa’nın 128. maddesi yönünden yapılacak denetime de engel teşkil etmektedir. Anayasa’ya aykırı olduğuna ve oy çokluğuyla iptaline karar verilmiştir. 

İlgili kararnamenin 16. maddesiyle, Ekli (1) Sayılı Liste’de yer alan kadroların iptal edilerek (2) Numaralı CBK’nın Eki (I) Sayılı Cetvel’in ticaret bakanlığı bölümünden çıkarılması ile Ekli (2) Sayılı Liste’de yer alan kadroların ihdas edilerek (2) numaralı CBK’nın Eki (I) Sayılı Cetvel’in ticaret bakanlığı bölümüne eklenmesinin ve CBK’nın geçici 1. maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarının ve  anılan personelin özlük haklarını da doğrudan etkilediği, münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda CBK çıkarıldığı, bu suretle CBK çıkarma yetkisinin anayasal çerçeve dışında kullanıldığı gerekçesiyle Anayasa’nın “Başlangıç” kısmı ile 2., 6., 7., 8., 11., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenmiştir.  İptal ve ihdas edilen kadro ve sayıları, görevi sona eren personelin kadroları ile kaldırılan birimlere tahsisli kadroların diğer birimlere dağıtım usulü açık, net ve anlaşılır bir şekilde düzenlendiğinden kurallarda belirlilik ve öngörülebilirlik ilkelerine aykırılık bulunmamaktadır. İçeriği itibariyle Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin reddine oybirliğiyle karar verilmiştir. 

İlgili kararnamenin Geçici 2. maddesinin birinci cümlesi kuralın kamu hizmetine girme hakkı ve memurların atanmasıyla ilgili olduğundan CBK ile bir düzenlenemeyeceği, uzman kadrosunda görev yapan bir kısım memurun mesleklerinin değiştirilmesine ve atanmalarına ilişkin düzenlemelerin kanunla yapılması gerektiği, aksi durumun yasama yetkisinin devredilemezliği, kuvvetler ayrılığı ve yürütme yetkisinin Anayasa’ya ve kanunlara uygun kullanılması gerektiğine ilişkin Anayasal ilkelerle bağdaşmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 6., 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. Kamu hizmeti niteliği taşıyan görevlerin yerine getirilebilmesi bağlamında Bakanlıkta Ticaret Uzmanı ve Ticaret Uzman Yardımcısı kadrosunda istihdam edilen personelin genel idari esaslara göre yürütülen asli ve sürekli görevleri yerine getirdikleri, dolayısıyla Anayasa’nın 128. maddesi anlamında memur veya diğer kamu görevlisi sıfatına sahip bulundukları ve atamalarının kanunla düzenlenmesi gerektiği hususunda tereddüt bulunmamaktadır. Kural Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır. Birinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline oybirliğiyle karar verilmiştir. CBK’nın geçici 2. maddesinin birinci cümlesinin iptali nedeniyle maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü cümlelerinin uygulanma imkânı kalmamıştır.

Kararların Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.

AYM, E.2021/90, K.2022/108, 28.09.2022

Göztepe Sokak No: 11 06080 Hamamönü / Ankara

Telefon : 0 (312) 312 61 06
Faks : 0 (312) 428 10 23