Köşe Yazılarındaki İfadelerle İftira Suçunun İşlendiğine İstinaden Hapis Cezasına Hükmedilmesi Nedeniyle İfade ve Basın Özgürlüklerinin İhlal Edildiği İddiasına İlişkin Karar
Köşe Yazılarındaki İfadelerle İftira Suçunun İşlendiğine İstinaden Hapis Cezasına Hükmedilmesi Nedeniyle İfade ve Basın Özgürlüklerinin İhlal Edildiği İddiasına İlişkin Karar
İnternet üzerinden yayın yapan bir gazetede muhabir olan başvurucu, çeşitli tarihlerde gazetede ilçe kaymakamı hakkında köşe yazıları yayımlamıştır. Söz konusu köşe yazıları nedeniyle kaymakam suç duyurusunda bulunmuş ve başvurucu hakkında iftira suçundan dava açılmıştır. Yapılan yargılama sonucunda asliye ceza mahkemesi başvurucunun anılan suçtan hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmetmiş ve başvurucu, hakkında iftira suçundan hapis cezasına hükmedilmesi nedeniyle ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Somut olayda başvurucu; ilçede nüfus müdürlüklerinin evlendirme yetkisi kullandığına, bu yetkinin kanuna aykırı olduğuna ve ilçe kaymakamı olan müştekinin kanuna aykırı bu işlemlere göz yumduğuna, ayıca Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve Şahintepesi projelerinde usulsüz para toplandığına, müştekinin projeleri ihale, pazarlık vs. yöntemleri kullanmadan birtakım kişilere verdiğine, bu hususta ilçede menfaat temin ettiği şeklinde müştekinin adının da geçtiği çeşitli söylentiler olmasına rağmen müştekinin bunlara ses çıkarmadığına ilişkin yazılar yayımlamıştır. iftira suçunun oluşabilmesi için kendisine hukuka aykırı fiil isnat edilen kişinin bu eylemi işlemediğinin bilinmesi ve bu kişi hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak amacıyla hareket edilmesi gerekir. Bu itibarla suçun basın ve yayın yolu ile gerçekleştirilmesi bakımından failin hakkında asılsız suç isnadında bulunulan mağdurun masum olduğunu ya da isnat edilen fiilin asılsızlığını kesin olarak bilmesi arandığından bu suç özel kasıtla işlenebilir. Zanna ve tahmine dayalı isnatlarda dahi iftira suçu oluşmamaktadır. ilk derece mahkemesi nüfus müdürlüklerinin evlendirme yetkisine dair düzenlemelerin başvurucu tarafından bilinmemesinin mazeret sayılamayacağından yola çıkmış ve böylelikle iftira suçunun oluştuğu kanaatine varmıştır. TOKİ ve Şahintepesi projeleri ile ilgili olarak kurumlarla gerekli yazışmaları yaptığını belirtmiş, söz konusu cevap yazılarına göre başvurucunun köşe yazılarında isnat ettiği hususların doğru olmadığı ve böylelikle yine iftira suçunun oluştuğu kanaatine varmıştır. Bununla birlikte ilk derece mahkemesi kararında başvurucunun köşe yazılarında yer alan olay ve olgulara dair somut ve isnatlara özgü bir açıklama yapılmadığı görülmüştür. Başvurucu, Şahintepesi projesinin ihalesiz verilmesinin hukuka uygunluğunu sorgulamakta; müştekinin "Gerger ile ilgili bir TOKİ hesabı bulunmamasına rağmen İstanbul'a gidip TOKİ için para topladığına" dair söylentilerin doğru olup olmadığını araştırmaktadır. Başvurucu, bir gazeteci olarak toplumun sözcülüğünü yapmış ve yüksek sesle dile getirilen söylentileri kışkırtıcı bir üslupla ifade etmiştir. Başvurucunun iddiasının olgusal temelinin ilçede yürütülen projeler olduğu ortadadır. Bununla birlikte projeler hakkında çıkan söylentilerin varlığını bir beyanın doğruluğunu kanıtlayan savcı gibi ispat etmesi başvurucudan beklenemez. Anayasa'nın 13. maddesinde öngörülen kanunilik ölçütüne ilişkin ilkeler dikkate alındığında kanunda öngörülen normun kapsamına girmediği anlaşılan bir fiilin işlenmesini normun ihlali olarak gören bir yargısal yorumun öngörülebilirlik şartını sağladığı söylenemez. Dahası ilk derece mahkemesi; başvurucunun hukuka aykırı fiili işlemediğini bildiği hâlde müştekiye isnat ettiğini de kesin delillere dayalı olarak ve her türlü şüpheden uzak bir biçimde gösterememiştir. Bu bağlamda başvuru konusu müdahalenin Anayasa'nın 13. maddesinde öngörülen kanunilik şartını karşılamadığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak ifade ve basın özgürlüğünün ihlaline karar verilmiştir.
Başvuru numarası: 2020/23730
Karar tarihi: 14/06/2023
Link: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231207-10.pdf
İnternet üzerinden yayın yapan bir gazetede muhabir olan başvurucu, çeşitli tarihlerde gazetede ilçe kaymakamı hakkında köşe yazıları yayımlamıştır. Söz konusu köşe yazıları nedeniyle kaymakam suç duyurusunda bulunmuş ve başvurucu hakkında iftira suçundan dava açılmıştır. Yapılan yargılama sonucunda asliye ceza mahkemesi başvurucunun anılan suçtan hapis cezası ile cezalandırılmasına hükmetmiş ve başvurucu, hakkında iftira suçundan hapis cezasına hükmedilmesi nedeniyle ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Somut olayda başvurucu; ilçede nüfus müdürlüklerinin evlendirme yetkisi kullandığına, bu yetkinin kanuna aykırı olduğuna ve ilçe kaymakamı olan müştekinin kanuna aykırı bu işlemlere göz yumduğuna, ayıca Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ve Şahintepesi projelerinde usulsüz para toplandığına, müştekinin projeleri ihale, pazarlık vs. yöntemleri kullanmadan birtakım kişilere verdiğine, bu hususta ilçede menfaat temin ettiği şeklinde müştekinin adının da geçtiği çeşitli söylentiler olmasına rağmen müştekinin bunlara ses çıkarmadığına ilişkin yazılar yayımlamıştır. iftira suçunun oluşabilmesi için kendisine hukuka aykırı fiil isnat edilen kişinin bu eylemi işlemediğinin bilinmesi ve bu kişi hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak amacıyla hareket edilmesi gerekir. Bu itibarla suçun basın ve yayın yolu ile gerçekleştirilmesi bakımından failin hakkında asılsız suç isnadında bulunulan mağdurun masum olduğunu ya da isnat edilen fiilin asılsızlığını kesin olarak bilmesi arandığından bu suç özel kasıtla işlenebilir. Zanna ve tahmine dayalı isnatlarda dahi iftira suçu oluşmamaktadır. ilk derece mahkemesi nüfus müdürlüklerinin evlendirme yetkisine dair düzenlemelerin başvurucu tarafından bilinmemesinin mazeret sayılamayacağından yola çıkmış ve böylelikle iftira suçunun oluştuğu kanaatine varmıştır. TOKİ ve Şahintepesi projeleri ile ilgili olarak kurumlarla gerekli yazışmaları yaptığını belirtmiş, söz konusu cevap yazılarına göre başvurucunun köşe yazılarında isnat ettiği hususların doğru olmadığı ve böylelikle yine iftira suçunun oluştuğu kanaatine varmıştır. Bununla birlikte ilk derece mahkemesi kararında başvurucunun köşe yazılarında yer alan olay ve olgulara dair somut ve isnatlara özgü bir açıklama yapılmadığı görülmüştür. Başvurucu, Şahintepesi projesinin ihalesiz verilmesinin hukuka uygunluğunu sorgulamakta; müştekinin "Gerger ile ilgili bir TOKİ hesabı bulunmamasına rağmen İstanbul'a gidip TOKİ için para topladığına" dair söylentilerin doğru olup olmadığını araştırmaktadır. Başvurucu, bir gazeteci olarak toplumun sözcülüğünü yapmış ve yüksek sesle dile getirilen söylentileri kışkırtıcı bir üslupla ifade etmiştir. Başvurucunun iddiasının olgusal temelinin ilçede yürütülen projeler olduğu ortadadır. Bununla birlikte projeler hakkında çıkan söylentilerin varlığını bir beyanın doğruluğunu kanıtlayan savcı gibi ispat etmesi başvurucudan beklenemez. Anayasa'nın 13. maddesinde öngörülen kanunilik ölçütüne ilişkin ilkeler dikkate alındığında kanunda öngörülen normun kapsamına girmediği anlaşılan bir fiilin işlenmesini normun ihlali olarak gören bir yargısal yorumun öngörülebilirlik şartını sağladığı söylenemez. Dahası ilk derece mahkemesi; başvurucunun hukuka aykırı fiili işlemediğini bildiği hâlde müştekiye isnat ettiğini de kesin delillere dayalı olarak ve her türlü şüpheden uzak bir biçimde gösterememiştir. Bu bağlamda başvuru konusu müdahalenin Anayasa'nın 13. maddesinde öngörülen kanunilik şartını karşılamadığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak ifade ve basın özgürlüğünün ihlaline karar verilmiştir.
Başvuru numarası: 2020/23730
Karar tarihi: 14/06/2023
Link: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231207-10.pdf
